2
Тайлбари бэшэг
Россиин Федерациин Эрдэм һуралсалай министерствээр 2009 оной октябриин 6-най
373 дугаарай захиралтаар шэнэ ФГОС баталагдаһан байна.
Хэрбээ урдахи стандартада ганса мэдэсэ, шадабари, дадал ямар байха зэргэтэйб гэжэ
бэшэгдээтэй
байдаг
һаань,
мүнөөнэй
стандартын
эрилтэнүүд
болзоонуудта
(условинуудта), удхада болон үхибүүдэй дүн шадабаринуудта табигдана. Болзоонуудта
эрилтэнүүд
һургуулинуудай
холбоотой,
тиихэдэ
мүнөө
тусхайгаар
үеын
оньһон
зохёогдоһон,
хэрэгсэлнүүдтэй,
бүтээгдэһэн
Интернедтэй
арга боломжонуудтай,
материальна тэдхэмжэтэй байхатай тааруулагдана, тиин шэнэ технологинуудые хэрэглэн
үхибүүдые һургаха аргатай, тэрэ техногинуудаар хүдэлжэ шадаха багшанартай, санитарна,
халуун эдеэ үгэхын талаһаа эхилээд лэ бусад нормануудта тааруу оршон байра байдалтай
байхаар хараалагдана. Һургуулинууд өөрын тусхай һуралсалай программатай (основная
образовательная программа) байха ёһотой.
Мүнөө стандарт соо түрүүшын һуурида үхибүүнэй өөрын хүгжэлтын дүнгүүд
(личностные результаты) гээшые гаргаба. Тэрэ гол түлэб духовно-нравственна талатай
тааруу, ерээдүйдэ, ямаршье оршон байдалда ороходоо хүн гээшэ хүн шанараа алдангүй,
ёһо заншалаа баримталан ажабайдалаа эмхидхэхэ аргатай гээд хэлэгдэнэ. Тиихэдээ
үхибүүн бүхэн өөрөө өөрынгөө ажабайдал эмхидхэжэ, хубилгажа эрхилжэ, шадаха ёһотой
гээд тэмдэглэлтэй.
Саашань уламжалан хэлэхэ болбол, метапредметные результаты гээд гараад ерэнэ,
тэрэнь «универсальные учебные действия» (УУД) гэжэ ойлгосотой тааруу. Эхин
һургуулида үхибүүн бүхэн өөрынгөө һуралсал эмхидхэхэ, хинан шалгаха, сэгнэжэ шадаха,
тиихэдэ ямаршье мэдээсэлэй удха ойлгожо абаад, өөрын болгохо, тэрээн сооһоо тус
ушарай зорилгоор өөртөө шэнэ юумэ илган абаха, анализ, синтез хэхэ, адлидхаха,
илгаруулха, ойлгосонуудые бүридхэхэ, дүн гаргаха, мэдээсэлнүүдые нэгэ түхэлһөө нүгөө
түхэлдэ оруулжа шадаха гэхэ мэтэ – иимэ шадабаринуудтай болохо ёһотой. Тэрээнһээ
гадна предметнэ дүнгүүд гээд байха. Тэрэ дүнгүүд предмет бүхэнэй гол эрилтэнүүдтэй
тааруу байхаһаа гадна ажалай программа соо харуулаатай байдаг, тиихэдээ багша бүхэн
өөрынгөө талаһаа стандартна, стандартһаа үлүүлһэн гэхэ мэтэ дүнгүүдые харуулха
аргатай, тэдэнээ хүгжөөхын ажал яажа эмхидхэхэ гэээшэбиб гэжэ бодохо болоно.
Шэнэ стандарт хэрэглэн хүдэлжэ байһан багша «Мүшэхэн» гэһэн һуралсалай номой
удха шадабаринуудые бүрилдүүлхэтэй тааруулха, тэдэ шадабаринуудые баримталан
түсэбөө табиха болоно. Багша бүхэн хэшээлдээ бэлдэхэдээ иимэ асуудалнуудые урдаа
табина: Һурагшада ямар шадабари олуулха болонобиб? Тэдэ шадабаринууд һурагшада
3
тусхай зэбсэг (инструмент), хэрэгсэл болохо гү? Тэдэ шадабаринууд ямар үйлэнүүдһээ
(учебные действия) бүридэхэб?
Багша үхибүүдтэ сэгнэлтэ гэһэн зэр зэбсэг гартань барюулжа, өөрынь ажал,
нүхэдэйнь ажал сэгнүүлжэ һургана. Һурагшын гарта тусхай зэр зэбсэг үгэхэ – тэрэ хадаа
тусхай критеринүүд болоно, буряадаар эрилтэнүүд гэхэдэ болоно.
Һургуулинуудай ФГОС-сой шэнэ шэглэлтэйгээр хүдэлжэ, һуралсалай удха
хубилгажа байһан үедэ, гол анхарал арюун сэдьхэлтэй, зохёохы бэлигтэй хүниие
хүмүүжүүлхэ орёо асуудал табигдана. Нигүүлэсхы сэдьхэл, арюун бодол, зохёохы арга
шадал хүмүүжэлгын гол зэбсэгынь уран үгэ болоно. Yхибүүд бага наһанһаа түрэлхи
хэлэнэйнгээ баялигтай, илангаяа уран үгын удха шанартай танилсажа, бэеэ даагаад уран
зохёолнуудые саг үргэлжэ уншаха дадалтай болоно.
Эхин һургуулиин урда заншалта ёһоороо бага наһанай һурагшадые уншуулжа
һургаха гэһэн зорилго табигдана. Мүнөө, шэнэ хараа бодолнуудай дэлгэржэ байһан үедэ
уншалгада һургалгын ябасые хоёр шэглэлтэйгээр хараха шухала:
1.
Уншалгада һургалга гурбан хэмжээгээр ябуулагдаха - уншалгын дадал
бүрилдүүлгэ болон нарижуулга; уншалгада һургалга болон уран зохёолой текст хадуун
абалга; бэеэ даагаад уншаха шадабари бүрилдүүлгэ.
2.
Һурагшадта
литературна
мэдэсэ
үгэжэ,
бага
наһанай
һурагшадай
литературна һуралсал болон литературна хүгжэлгэ хангаха.
Уран зохёолнуудай образуудай нүлөө доро һайхан абари зан, түрэл арадтаа, түрэлхи
хэлэндээ унтаршагүй дурлал хүмүүжүүлхэ ёһотой. Дээдэ хэмжээнэй уншажа, сэдьхэлээрээ
мэдэржэ буряад арадайнгаа, элинсэг хулинсагайнгаа ёһонуудые, заншалнуудые, сэсэн
һургаалнуудые гүнзэгыгөөр ойлгожо, бодожо үзэжэ оршон тойронхи байдалда бэеэ абажа,
ерээдүй аха наһанайнгаа ажабайдалда хэрэглэжэ һургаха болоно.
Литературна уншалга уран зохёолшын зохёохы замайнь онсотой танилсуулха
эрилтэ табинагүй, юундэб гэхэдэ, һурагшад үшөө ном уншаагүй, ажабайдалай дүршэлөөр
бага байна. Тиигэбэшье, бага наһанай һурагшадай наһанай онсо хараадаа абажа, уран
зохёолшын намтартай, зохёохы замтайнь юрэнхыгөөр танилсуулха ёһотой.
Литературна уншалгын хэшээлнүүдтэ бага наһанай һурагшадай хэлэлгын дадал
бүридүүлгэдэ гол анхаралаа хандуулха, тэдэнэй шухалань - уншалгын дадал хүгжөөлгэ
болоно.
Нэгэдэхи класста багша тайлбарилан уншалгын методээр ажаллаха, һурагшадаа
үенүүдээр, бүхэли үгэнүүдээр, шангаар уншуулжа һургаха ёһотой.
4
Хэшээлдээ «Мүшэхэн» гэжэ ном ажалай дэбтэртэйнь барина. Авторнууд: Е.Б.
Очирова, В.Н. Очирова, Л.Д. Доржиева, С.И. Аюшиева: 1-дэхи класс.- Улаан – Үдэ,
«Бэлиг» хэблэл,2013 он; Буряад Республикын Һуралсалай болон эрдэм ухаанай
министерствээр зүбшөөгдэһэн.
Һуралсалай хахад жэл соо - 18 саг үгтэнэ.
3-дахи четверть соо 2 саг.
4- дэхи четверть соо 16 саг.
Һуралсалай «Мүшэхэн» номой зорилгонууд:
- уран зохёол сэдьхэлээрээ мэдэрхэ, ойлгохо, тухайлан бодомжолхо зохёохы
дадалнуудые хүгжөөхэ;
- хүүгэдэй поэтическэ шагналга, уран һайханда нарин хандалга хүгжөөхэ;
- байгаалиин гоё һайханиие, оршон ажабайдалые мэдэрэн ажаглаха, сэгнэхэ
шадабари хүгжөөхэ;
- хэмжээгээрээ ехэ багашье, удхаараа хүнгэн хүндэшье зохёонуудые гүнзэгыгөөр
ойлгохо дадал хүгжөөхэ;
-сэдэбээрээ (темэ), жанраараа элдэб зохёолнуудые уншуулжа, һурагшадай мэдэхэ
юумэ үргэдхэхэ, тэдэнэй эстетическэ, оршон тойрониие шудалха шадабаритай болгохо.
- бага наһанай һурагшадта зорюулагдаһан эрхим уран болон научна-познавательна
зохёонуудтай танилсуулха;
- зохёолой хэлэн, удха дээрэнь хүдэлжэ, хүмүүнэй үнэ сэнтэй хараа бүрилдүүлхэ;
- һурагшадай уншаха һонирхол эрмэлзэл дээрэнь үндэһэлжэ, уншалгын шанар
программын эрилтын ёһоор нарижуулха.
Бүлэгүүд болон темэнүүдые үзэхэ түсэблэлгэ
1. Гэр бүлэ (2ч)
2. Саһата үбэл (2 ч)
3. Сагаан һараар, Сагаалганаар! (2 ч)
4. Урихан хабар (2 ч)
5. Эрхэ бэшэ, бэрхэ боло! (2 ч)
6. Аажам сэдьхэл – ажалһаа (2 ч)
7. Арадай аман зохёол (2 ч)
8. Һонирхол шэртэлгын юртэмсэ (2 ч)
9. Буряад орон (1ч)
10. Зунай зулгы саг (1 ч)
5
1 классай түрэлхи хэлэнэй тематическа түсэб
№
Хэшээлэй
сэдэб
Yзэгдэхэ гол асуудалнууд
Гэр бүлэ, эхэ эсэгэ, аха, эгэшэ, хүгшэн аба, хүгшэн
эжы, түрэлхид. Гэр бүлэ соохи хүнүүдэй түрэлэй
холбоое харуулһан үгэнүүдые удхаарнь зүб
хэрэглэжэ һураха. Аха заха зондо зүбөөр хандажа
һураха. Түрэл тоонто нютагтаа дуратайгаар
хандахые хүмүүжүүхэ
Yбэлэй байгаалиин үзэгдэл тухай, үбэлэй сагта ой
модон, тала дайда, гол мүрэн, хүнүүдэй ажал
хүдэлмэри тухай, үхибүүдэй үбэлдөө наададаг
наадан, амитадай ажамидарал тухай рассказууд,
шүлэгүүд.
Yгтэһэн саг
Yнгэргэгдэхэ
саг
2ч
1
Гэр бүлэ
2
Саһата үбэл
3
Сагаан һараар, Сагаан һара, сагаан һарын һайндэр тухай уншаха.
Сагаалганаар! Сагаалганай һайндэрые угтаха ёһо заншалнуудтай
танилсуулха. Сагаан эдеэн: һүн болохо буряад
зоной шухала эдеэн тухай, һүнһөө гарадаг сагаан
эдеэн тухай. Буряад арадай литэдэ ородог арбан
хоёр жэлэй амитадтай танилсуулха, февралиин 23най һайндэр – Эсэгэ ороноо хамгаалагшад тухай
рассказ уншаха, зурагаар хөөрөө эмхидхэхэ.
2ч
4
Урихан хабар
Хабарай сагай байгаали, хабарай түрүүшын шэнжэ,
саһанай хайлалга, байгаалиин үбэлэй унтариһаа
һэрилгэ, гол горхоной хайлалга, модоной гүлггэдэй
задаралга түрүүшын сэсэгүүдэй ургалга, дулаан
оронһоо шубуудай ерэлгэ, гэрэй болон зэрлиг
амитадай ажамидарал тухай. Түрэһэн нютагайнгаа
байгаалида, ургамалнуудта, амитадта гамтайгаар
хандаха тухай хөөрэлдэхэ. Мартын найман –
эжынэрэй һайндэр, эжынэрээ хүндэлхэ, баярлуулха
гэхэ мэтэ мэдэрэл түрүүлхэ.
2ч
5
Эрхэ бэшэ,
бэрхэ боло!
Хамтын ажал, үнэн сэхэ ябадал, хүнүүдтэ һаналаа
табиха, дүүргэхэ уялгадаа харюусалгатайгаар
хандаха, аха хүнүүдые, нүхэдөө хүндэлхэ тухай
ойлгосо үгтэнэ. Апрелиин 12 – космонавтын
һайндэр, түрүүшын космонавт Ю.А. Гагарин тухай
рассказ.
2ч
6
Аажам
сэдьхэл –
ажалһаа
Ажалша түрүү хүнүүд, мэргэжэлтэд, ажалда
дуратайгаар, эб хамтын ажал тухай рассказууд,
онтохон, оньһон үгэнүүд.
2ч
7
Арадай аман
зохёол
Оньһон үгэнүүд, жороо үгэнүүд, таабаринууд,
онтохонууд. Арадай ба уран зохёолшодой зохёоһон
2ч
2ч
6
онтохонууд. Yхибүүдэй һайн һайхан абари
зантайгаар хүмүүжүүлгэдэ онтохонуудай дүүргэдэг
үүргэ.
8
Һонирхол
шэртэлгын
юртэмсэ
Амитад, шубууд, хорхой шумуулнууд, ургамал
тухай научна – познавательна рассказууд. Научна –
познавательна удха шанартай зохёолнууд нарин
нягтаар шэнжэлжэ, хёрхоор хаража һураха
зорилготой үгтэнхэй. Байгаалиин шэмэг харуулһан
зохёолнуудые уншахадаа, багша экскурсинуудые
үнгэргэжэ,
орон
нютагайнгаа
байгаалиин
үзэгдэлнүүдые
ажаглаха,
шэнжэлхэ
талаар
һурагшадтаа дүршэл олгохо.
2ч
9
Буряад орон
Түрэл буряад орон тухай, ниислэл хото Улаан – Yдэ
тухай рассказ. Дэлхэй дээрэ эгээл суутай, эгээл
гүнзэгы, түрэл Буряад ороноймнай, буряад
арадаймнай омогорхол – Байгал далай тухай рассказ.
Тойроод байһан байгаалиингаа баялигта ехэ
наринаар хандажа, гамнажа, түрэл нютагараа,
түрэлхи хэлээрээ, Байгалаараа оморгохожо ябахые
хүмүүжүүлхэ.
1ч
10 Зунай зулгы
саг
Зунай байгаалиин үзэгдэл тухай, зунай сагта ой
модон, тала дайда, гол мүрэн, хүнүүдэй ажал
хүдэлмэри, амитадай ажамидарал тухай рассказууд,
шүлэгүүд. Yхибүүдэй зунай амаралта, зунай
амаралтын үедэ аминаһандаа гамтайгаар хандалга.
1ч
1 классай һурагшадай литературна уншалгаар шадабаринууд
Yхибүүнэй өөрын хүгжэлтын дүнгүүд (личностные результаты) –өөрын ба
хүнүүдэй ажабайдалда түрэл
хэлэн ямар үүргэтэйб гэжэ ойлгоно (хэлэнэй аргаар
хажуудахи хүнтэеэ харилсанаб, бэшэмэл текстын удха үзэнэб гэжэ ойлгоно).
Метапредметные результаты:
Бэеэ гуримшуулаад ябаха шадабари (регулятивные УУД):
•
Багшатаяа хамта хэшээлэйнгээ зорилго табиха;
•
Хэшээлдээ юу хэһэнээ хойно хойноһоонь тоолохо;
•
Юу хэхэ гээшэбиб гэжэ уридшалан хэлэхэ (прогнозировать);
•
Өѳрынгѳѳ, нүхэдэйнгѳѳ ажал багшатаяа сугтаа урид зохёогдоһон тусхай
критеринүүдээр шалгаха;
•
Багшын үгэһэн түсэбѳѳр, алгоритмаар хүдэлжэ шадаха.
7
Оршон тойрониие шудалха шадабари (познавательные УУД):
•
Номоор хүдэлхэ (номой гаршагай, тусгаар тэмдэгдэй үүргэ ойлгохо);
•
Зураг хаража гү, али текст уншажа, асуудалнуудта харюу олохо;
•
Багшатаяа болон нүхэдтэеэ хамта дүн гаргаха;
•
Yгѳѳр хэлэгдэһэн ойлгосо схемэ, таблица, модель болгохо, тиин һѳѳргэнь
модель соо харуулаатай ойлгосо үгѳѳр хэлэхэ;
•
Текстын удха дамжуулха.
Харилсаха шадабари (коммуникативные УУД):
•
Өѳрынгөө һанаа бодол аман хэлэлгээр, тиихэдэ багахан текст зохёожо,
бэшэгэй хэлэлгээр харуулха;
•
Хажуудахи хүнүүдээ шагнаха, тэдэнэй хэлэһэниие ойлгохо;
•
Уран гоёор уншаха, хѳѳрэхэ;
•
Классайнгаа үхибүүдтэй, багшатаяа яагаад ажалаа эмхидхэхэ, ямар
журамуудые сахиха тухайгаа хэлсэхэ;
•
Хоёр хоёроороо, бүлэг бүлэгѳѳр хүдэлхэ, тиихэдээ олон ондоо «тушаал» бэе
дээрээ абаха: ударидагшын, даабари дүүргэгшын, бэшээшын г.м.
Литературна уншалгаар шадабари (предметные результаты):
Зүбөөр, нэгэ жэгдээр, бодолготойгоор, уранаар, бүхэли үгэнүүдээр уншалга. Хүшэр
үгэнүүдые үенүүдээрнь уншалга. Багшын хөөрэхые, уншахые шагнажа һураха. Үгэнүүдые
тодо һонороор үгүүлхэ,үгэ соохи түргэн, удаан аялгануудые, дифтонгнуудые, хатуу ба
зөөлэн хашалгануудые алдангүй уншалга. Мэдүүлэлэй, һүүлэй интонаци сахижа шадаха.
(Һуралсалай жэлэй һүүлдэ нэгэ минута соо 30-40 үгэ уншаха болохо).
Уншаһан тухай табигдаһан асуудалнуудта харюу үгэжэ, өөрынгөө хараһан юумэн
тухайгаа хөөрэжэ шадаха. Багшын туһаламжаар текстые хубинуудта хубаажа, уншаһан
рассказ болон онтохоной удхые өөрынгөө үгөөр хөөрэхэ, текстдэ үгтэһэн зурагай удхые
хөөрэжэ шадаха. Событинуудые, үйлэдбэригшэ нюурнуудые, байгаалиин үзэгдэлнүүдые
харуулһан үгэнүүдые ба хэһэгүүдые текст сооһоо багшын туһаламжаар оложо, илгажа
һураха. Онтохон, рассказ, шүлэгүүд хоорондын илгаае танижа шадаха.
Литературна уншалгаар 1-дэхи классай һурагшадай
мэдэсэ, шадабари, дадал сэгнэхэ эрилтэ
1-дэхи класста уншалгын дадал хадаа «Yзэглэл», «Мүшэхэн»
соохи текст
һурагшадай хэр зэргэ уншадаг болоһые ажаглалга дээрэһээ сэгнэгдэхэ ёһотой. Текст дээрэ
хүдэлхэ шадабари хараадаа абан, класс бүридэ программын эрилтын үндэһөөр табигдаһан
хэмжээ баримталан, һурагшадай уншалгын дүршэл сэгнэхэ.
8
«Эрхим» сэгнэлтэ табихада:
а) 1-дэхи классай һурагшын үгэнүүдые бүхэлеэр, үзэг, үе
һэлгэнгүйгөөр,
хазагайруулангүй, үзэг гээнгүй, удаан аялгануудые зүбөөр, запятой, точкын һүүлдэ
зогсолтойгоор, интонаци сахин уншана;
б) 2-4-дэхи классуудта удхын сохилто баримталан, сэгнэлтын тэмдэг зүбөөр илган
уншахадань; уншаһан текстын гол зүбөөр ойлгоно, өөрөө дүүрэн хөөрэжэ шадана;
в) шүлэг сээжээр хэлэхэдээ, үгэнүүдыень зүбөөр, нэгэшье торонгүй, уран гоёор
уншана.
«Һайн» сэгнэлтэ:
а) уншахадаа, үгэнүүдтэ 2-3 алдуу гаргаа һаань, сэгнэлтын тэмдэгэй хойно
(точко, запятой, асууһан ба шангадхаһан) зогсолто хэнэгүй;
б) сээжээр уншахадаа, үгэнүүдтэ 2-3 алдуу гаргаа һаань гү, али сэгнэлтын тэмдэг
хоолойгоороо илганагүй, уншаһан текстынгээ удха зүбөөр ойлгобошье, тэрэнээ тодо
бэшээр хөөрэнэ;
в) уншаһанаа хөөрэжэ үгэхэдөө, зарим нэгэ ушарта торолсожо, багшын туһаламжаар
заһажа хэлэнэ.
«Дунда» сэгнэлтэ:
а) уншахадаа, үгэ хазагайруулжа гү, али үгэ ба үенуудые һэлгүүлжэ, орхижо, 4-5
алдуу гаргаа һаань, эли тодоор уншаагүй;
б) уншаһан текстынгээ гол удха багшын туһаламжаар хэлэжэ шадана;
в) сээжээр уншахадаа, текст гүйсэд мэдэхэгүй, сэгнэлтын тэмдэгүүдтэ зогсолто
хэнэгүй;
г) хэлэлгэ соогоо алдуу гаргана (үгэ буруу хэрэглэнэ, мэдүүлэл дутуу удхатай байна,
үсөөн үгэтэй г.м.), уншаһан текстынгээ удаа дараа алдана.
Һуралсалай жэлдэ уншалгаар һурагшадай дадал саг үргэлжэ шалгагдажа байха
ёһотой (четверть бухэнэй һүүл багаар). 1-4-дэхи клаасуудта һурагшадай уншаагүй тусхай
текст ондоо ном сооһоо абтаха, һурагша бүхэнэй дүршэл шалгахын тула нэгэ текст
хэрэглэхэ.
9
Мүшэхэн – 18ч
1
Ц-Д.Хамаев. Гэр булэ
1
14.03
Ц-Д.Хамаевай «Гэр булэ» гэжэ
рассказтай танилсуулха.
Г.Чимитовэй «Минии хугшэн
эжы» гэжэ шулэгтэй танилсуулха
1
17.03
Д.Могоевагай «Сэсэгмаа» гэжэ
рассказтай танилсуулха
Г.Чимитов. Минии
хугшэн эжы
2
Д.Могоева. Сэсэгмаа
Э.Дугаров. Та гэжэ
ябанаб
– аха хуниие хундэлхэ ёhо
ойлгуулха
3
«Одхон», «Хараасгай»
сэтгуулhээ
1
21.03
«Одхон» гэжэ рассказтай
танилсуулха
4
Б.Санжин. Декабрь
hара
1
28.03
Б.Санжинай зохёолтой
танилсалга. Үбэлэй саг тухай
ойлгосо угэхэ
Д.Мижидон. Үбэл
5
«Баабгай» рассказ
1
31.03
«Баабгай» гэhэн рассказтай
танилсуулха
6
Ж.Зимин.Санашан
1
4.04
Ж.Зиминэй зохёолтой
танилсуулха
7
Һайхан сэдьхэлэй
һайндэр.
1
7.04
Үхибуудэй Сагаалган тухай
мэдэсэ гунзэгыруулхэ; уран
уншалга хугжоохэ, ундэhэн
арадайнгаа ёhо заншалтай
танилсуулха, арадай аман зохёол
М.Батоин.12 жэлнүүд.
8
Эсэгэ ороноо
хамгаалагшад
1
11.04
Россиин Арми Эхэ оронойнгоо
хилэнуудые дайсадhаа хёрхоор
сахижа байдаг гэжэ, мун
сэрэгшын албан тухай ойлгуулха
9
Б. Мунгонов. Урихан
хабар
1
14.04
Зохёолнуудай онсо илгаануудые
оложо шадаха; оршон тойронхи
байгаалидаа дуратайгаар,
гамтайгаар хандахые хугжоохэ
1
18.04
«Эжын hайндэр» гэжэ зохёолтой
10
танилсаха, зохёолой удха
С.Удаева. Ургы
Ц-Д. Дондокова. Ургы
10
Д.Ошоров. Эжын
hайнаар ойлгохо байдал зохёохо;
эжыдээ хундэтэйгоор, гамтайгаар
хандаса хумуужуулхэ
hайндэр
11
Л.Толстой. Яhахан
1
21.04
Зохёолнуудай онсо илгаануудые
оложо шадаха байдал зохёохо;
оршон тойронхи байгаалидаа
дуратайгаар, гамтайгаар
хандахые хугжоохэ
Д. Ошоров. Зураг
12
Ш.Нимбуев. Гурбан
нухэд
1
25.04
Ш.Нимбуевэй «Гурбан нухэд»
зохёолтой танилсуулха
13
«Туруушын космонавт» 1
рассказ
28.04
«Туруушын космонавт» гэhэн
рассказтай танилсуулха
14
Б.Санжин. Аягуй ушар
2.05
Б.Санжинай зохёолтой
танилсуулха; ариг сэбэрые
сахижа ябахыень хумуужуулхэ
1
А.Тороев. Табан хурган
А.Тороевой «Табан хурган»
онтохонтой танилсаха, эб хамта
ажал, унэн сэхэ ябадал тухай
хоорэлдоон
15
«Хуурша хубуун»
онтохон
1
5.05
«Хуурша хубуун» онтохонтой
танилсаха. Д.Ошоровой
«Һургаалтай хубуун» гэжэ
зохёолтой танилсаха
1
12.05
Оньhон, жороо угэнуудтэй,
таабаринуудтай танилсуулха
Д.Ошоров. Һургаалтай
хубуун
15
Оньhон угэнууд
Жороо үгэнүүд.
Таабари
16
Баабгай жэрхи хоёр
(онтохон)
1
16.05
Будамшуу гэhэн онтохонтой
танилсуулха
17
А.Тороев. Ажалша
тоншуул
1
19.05
А.Тороевой «Ажалша тоншуул»
гэжэ зохёолтой танилсаха
Д.Ошоров. Зугышье
хундэ туhатай
Зугы байгаалида ямар аша
туhатайб гэжэ ухибууд мэдэхэ
болохо
11
Улаан-Үдэдэ»
18
1
«Турэл орон нютагтаа»
рассказ
Улаан – Ŷдэдэ гэжэ зохёолтой
танилсаха,
Байгал далай Буряад арадай
шэмэг болоно гэжэ ойлгуулха.
«Байгал далаймнай
хэтэдээ мунхэ байг!»
рассказ
Хамта дээрээ:
23.05
18 час
hуралсалай хэрэглэхэ номууд:
•
•
Е. Б. Очирова, В. Н. Очирова, Л. Д. Доржиева С. И. Аюшиева Мүшэхэн Улаан-Үдэ
«Бэлиг» 2013
Е. Б. Очирова, В. Н. Очирова, Л. Д. Доржиева С. И. Аюшиева Мүшэхэн (Ажалай
дэбтэр) Улаан-Үдэ «Бэлиг» 2013
12
13
